Procureur-generaal Roy Baidjnath Panday: 'Milieucriminaliteit is een heet hangijzer'

'De aanpak van wildlife crime gaat voorrang krijgen'

Internationale (media-)aandacht voor jacht op jaguar in Suriname heeft Openbaar Ministerie ontwaakt


Stropers, handelaren, consumenten en smokkelaars van jaguars en jaguarlichaamsdelen in Suriname mogen hun borst natmaken. Zware woorden op Starnieuws vandaag, dinsdag 9 oktober 2018. Het Openbaar Ministerie (OM) gaat milieucriminaliteit onder een vergrootglas plaatsen. Procureur-generaal (pg) Roy Baidjnath Panday zegt, dat ook de aanpak van wildlife crime voorrang zal krijgen. 'De informatie in de nationale en internationale pers spreekt voor zich, doch zullen meerdere actoren tegelijk in actie moeten komen, zoals de jachtopzieners en de gespecialiseerde diensten binnen het ministerie van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer.' Baidjnath Panday hield dit vrijdag voor aan het Hof van Justitie en de aanwezigen tijdens de opening van het nieuwe zittingsjaar, aldus Starnieuws.

De pg stelde dat de bewustwording binnen de samenleving ook vergroot dient te worden 'om informatie te verstrekken'. Om een gecoördineerde en effectieve aanpak te bevorderen, zullen ook 'overheidsdiensten nauwer met elkaar samen moeten werken om bijvoorbeeld informatie uit te wisselen'.

Maar, het wordt ook tijd, dat het OM actief handelt en zelf een zaak opent, een onderzoek gelast, wanneer op bijvoorbeeld social media berichten over- en foto's opduiken van dode jaguars. Niet wachten op een aangifte, maar zelf pro-acttief optreden en mensen die jaguars hebben gedood voor de rechtbank slepen en vonnis wijzen.

 
Milieucriminaliteit is een heet hangijzer, stelde de pg. Voor de aanpak hiervan moeten minstens twee sporen gevolgd worden. Hij noemde de verbetering en aanscherping van de wetgeving en het vergroten van de capaciteit om controle uit te oefenen. Het OM wil ook een rechtshulpverdrag met China tekenen. 'Zodat in strafzaken zonder al te veel drempels medewerking verkregen dan wel verleend kan worden bij strafrechtelijke onderzoeken.'

Na drugs-, mensen- en wapenhandel is de illegale handel in bedreigde wilde diersoorten de vierde meest lucratieve illegale business in de wereld. De huid, het vlees, de botten, genitaliën en tanden van de jaguar worden voor verschillende doeleinden gebruikt: consumptie, medicijnen, jachttrofee of verwerkt tot sieraad. De schuldige vinger wijst richting Chinezen in Suriname. Thomson Cheung van de Suriname Chinese United Association (SCUA) en ex-parlementariër Stephen Tsang spraken eerder hun vermoedens uit, dat het gaat om vooral jongeren onder de nieuwe Chinese migranten.

Naast eigen waarschuwingen en voorlichting riepen zij de hulp van de Chinese ambassade in. De ambassade zal de Chinese burgers op hun plicht blijven wijzen om zich aan wet- en regelgeving te houden en hun bewustzijn over natuurbescherming vergroten, zegt Deputy Chief of Mission Song Chenmao. Zij verwijst naar hun persbericht in februari 2018 waarin Chinese burgers eraan herinnerd werden dat ze geen producten van beschermde dieren zoals de tanden van de jaguar moeten kopen of vervoeren. 'Dit persbericht staat nog steeds op de eerste pagina van de consulaire afdeling van onze ambassadewebsite.'

Song herhaalt, dat de Chinese overheid veel waarde hecht aan natuurbescherming en hierover een reeks wetten en voorschriften heeft uitgevaardigd. 'China is ook zeer bezorgd over de situatie dat medisch gebruik van wilde dieren kan leiden tot het uitsterven van bedreigde soorten en heeft een reeks strikte beheersmaatregelen aangenomen.' Armoede wordt gezien als vijand nummer één van natuurbescherming, zegt Song. Onderwijs is een belangrijk instrument in de bescherming van dieren in het wild. Zij herhaalt de wil van de ambassade en haar land om samen te werken aan de symptomen en oorzaken van het probleem.

Natuurbeschermingsorganisatie World Wildlife Fund (WWF) Guianas maakt zich, zo schrijft althans Starnieuws, al jaren zorgen over wildlife crime en handel in de jaguar en jaguarlichaamsdelen. Laurens Gomes, WWF-vertegenwoordiger in Suriname, ging in op de oproep van de ambassade en voerde een oriënterend gesprek. 'Wij willen eerst een beter beeld van de situatie hebben voordat wij een vervolggesprek voeren.' WWF vertrouwt op informatie uit het veld.

'Er zijn genoeg aanwijzingen dat de situatie de afgelopen jaren dramatisch is verslechterd ten opzichte van de periode daarvoor', zegt Gomes. Hij is ook blij met internationale media-aandacht voor het probleem. 'Het lijkt volkomen terecht om aan de noodbel te trekken, zeker omdat de jaguar een hele kwetsbare soort is. Herstel van de populatie kan heel lang kan duren, zelfs als de jacht succesvol gestopt wordt.'

Een eerder aangekondigde workshop om een actieplan te maken, is door omstandigheden aangehouden. Dit geldt ook voor het binnenhalen van Panthera, een internationale organisatie gespecialiseerd in de bescherming van katachtigen. Gomes geeft aan dat de jaguar recent is uitgeroepen tot prioriteit soort binnen WWF. 'De bescherming wordt volgend jaar in onze strategie opgenomen en wij hopen dat dit helpt bij het vinden van de nodige fondsen.'

Maar, feit is, dat net als de autoriteiten de afgelopen jaren ook het WWF Guianas aan de zijlijn stond en zelden tot nooit een krachtig geluid liet horen op momenten dat weer eens ergens een jaguar werd doodgeschoten. Ook heeft de organisatie nimmer een speciaal op de jaguar gericht actieplan ter bescherming van de jaguar opgezet. 

Het had het WWF in Suriname moeten zijn die de noodbel had moeten luiden en niet het blad National Geographic, dat met haar artikel het onvermogen, laksheid en gebrek aan kennis heeft blootgelegd van lokale autoriteiten en natuurbeschermingsorganisaties om de jaguar te beschermen. Op de WWF Guianas-website is amper iets over de jaguar in Suriname te vinden.

Ook de lokale media spelen hierin een belangrijke rol door te verzuimen kritisch te berichten. Het journaille laat bijvoorbeeld Gomes van het WWF Guianas aan het woord, die gewoon zijn mooie pr-verhaal kan houden zonder bevreesd te zijn, dat het journaille kritische vragen stelt...

Volgens Gomes is de ontwerptekst voor een nieuwe Wet Natuurbeheer afgelopen augustus aan het ministerie en parlement aangeboden. 'De nieuwe natuurwet zou meer ruimte bieden voor verschillende vormen van bescherming, waaronder versterkte participatie van lokale gemeenschappen, bedrijfsleven en andere betrokkenen', geeft Gomes aan.